تره تیزک ,تره تیزک به انگلیسی,تره تیزک وحشی,تره تیزک چیست,ترتیزک در جدول,تره تیزک شاهی,تره تیزک یا شاهی,تره تیزک خواص,تره تیزک در طب سنتی,تره تیزک عکس
توضیحاتی در مورد تره تیزک
تره تیزک یا شاهی سرشار از املاح معدنی و مانع از رشد سلولهای سرطانی است و از این گیاه در موارد آسم و سرفه و بواسیر
های خونی استفاده میشود به گزارش ایرنا،’تره تیزک’ یا شاهی گیاهی یک ساله
به ارتفاع 20 تا 30 سانتی متر است که در نواحی مختلف ایران پرورش مییابد.
این گیاه که دارای نشاسته و روغن است با فرا رسیدن بهار
در دسترس ما قرار میگیرد و به عنوان غذا و دارو مصرف میشود. این گیاه
بومی اروپا و شاید غرب آسیاست و به احتمال زیاد بومی ایران است و سابقه کشت
آن به دو هزار سال پیش میرسد. تره تیزک گیاهی خوراکی از تیره چتریان با
نام علمی لپیدیوم ساتیوم است و به سبب عطر و طعم تندِ مطبوعش، در سطح وسیعی
در مزارع سبزیِ ایران و بسیاری از کشورهای جهان کشت میشود.در این مطلب از
سایت جسارت در مورد تره تیزک صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
شاهی یا تره
تیزک یا تره تندک یک نوع سبزی خوردن است که به صورت خام و گاهی پخته مصرف
میشود. به بذر آن سپندان گویند. در زبان مازندرانی به آن ترتیزک میگویند.
شاهی گیاهی است علفی و یک ساله که در طب قدیم ایران به نام هی جرجیزبستانی
و رشاد نیز معروف است. این نوع سبزی به داشتن مقادیر زیادی ویتامین ث
معروف است و از دیرباز برای مداوای سرماخوردگی
کاربرد داشتهاست. برگهای آن سبزو روشن، گلهایش کوچک و به رنگ سفید یا
قرمز ارغوانی و با عطر ملایم بهطور گروهی در انتهای شاخه ظاهر میشود.
میوه آن بیضوی به طول تقریبی۵۰ میلیمتر و عرض چهار میلیمتر است. تخم تره
یا همان شاهی دارای آلکالوئیدی به نام اسید سناپینیک و کولین اتر choline
ether و یک اسانس روغنی که خاصیت ساخت استروژن را در بدن دارد میباشد. تخم
تره یا شاهی را اگر در آب خبس کنید لیزاب و لعابی ایجاد میکند که میتوان
به جای صمغ عربی و کتیرا از آن استفاده کرد. تره یا شاهی گیاهی است یک
ساله و خودرو که طول آن به ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر میرسد و به شکل نپخته، به
عنوان طعم دهنده به غذا و دمکرده مورد استفاده قرار میگیرد. برگ، گل،
میوه و دانه تره یا شاهی از مهمترین قسمتهای این گیاه بهاری هستند و به
عنوان گیاه دارویی مورد استفاده قرار میگیرند
وجود لکههای سفید روی گیاه تره تیزک که نوعی قارچ است عامل بیماری این گیاه میباشد و توصیه میشود از خوردن این نوع تره تیزکها خودداری کنند
تره یا شاهی به صورت خام به عنوان سبزی و به شکل سالاد یا غذاهای مختلف مصرف میشود
ماههای اردیبهشت و خرداد زمان برداشت این گیاه هستند که به صورت وحشی سبز میشود
تره یا شاهی از نظر طب قدیم ایران، گرم و نستا خشک وبده و دارای خواص مهم زیر است. ۱- در طب آیورودا برای درمان ناراحتیهای بعد از زایمان به کار میرود. ۲- برای پایین آوردن قند خون،
یک قاشق مرباخوری تخم شاهی را در یک لیوان آب ریخته و بگذارید به مدت ۵
دقیقه بجوشد سپس آن را صاف کرده و بنوشید. ۳- برای سفید کردن پوست و برطرف
کردن لکههای قهوهای
و کک و مک، جوانه شاهی را له کرده و با گلسیرین و آب مخلوط کرده و روی
صورت بمالید. ۴- تره یا شاهی آنتی اکسیدان است. ۵- ادرارآور است. ۶- ضد
بیماری اسکوربوت میباشد. ۷- برای تسکین ضرب دیدگی عضلات از ضماد برگ تره
یا شاهی استفاده کنید. ۸-آسم را درمان میکند. ۹- بواسیر را برطرف میکند.
۱۰- برای ازدیاد شیر در مادران شیرده استفاده می وشد. ۱۱- دم کرده تره یا
شاهی نیروبخش است. ۱۲- برای تمیز کردن کبد و طحال به کار میرود. ۱۳- سنگ مثانه
و کلیه را خرد میکند و از بین میبرد. ۱۴- اسپرم را زیادمی کند. ۱۵- محرک
و تقویتکننده نیروی جنسی در مردان و زنان است. ۱۶- هضم غذا را تسریح
میکند. ۱۷- گاز و نفخ
معده را از بین میبرد. ۱۸- خون را تصفیه میکند. ۱۹- تخم تره یا شاهی
تقویتکننده معده است. ۲۰ – تخم تره یا شاهی خلطآور و قاعدهآور است. ۲۱-
عروق را باز میکند بنابراین گیای مفیدی برای تقویت قلب است.
انرژی ۱۳۴
کیلوژول (۳۲ کیلوکالری) کربوهیدراتها ۵٫۵ g قندها ۴٫۴ g فیبر ۱٫۱ g
پروتئین ۲٫۶ g ویتامین آی معادل ۳۴۶ میکروگرم (۳۸٪) – بتاکاروتن ۴۱۵۰
میکروگرم (۳۸٪) – لوتئین و زآکسانتین ۱۲۵۰۰ μg ویتامین ب۱ (تیامین) ۰٫۰۸
میلیگرم (۶٪) ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) ۰٫۲۶ میلیگرم (۱۷٪) ویتامین ب۳
(نیاسین) ۱ میلیگرم (۷٪) پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) ۰٫۲۴۷ میلیگرم (۵٪)
ویتامین ب۶ ۰٫۲۴۷ میلیگرم (۱۹٪) اسید فولیک (ویتامین ب۹) ۸۰ میکروگرم
(۲۰٪) ویتامین C ۶۹ میلیگرم (۱۱۵٪) ویتامین E ۰٫۷ میلیگرم (۵٪) ویتامین K
۵۴۱٫۹ میکروگرم (۵۱۶٪) کلسیم ۸۱ میلیگرم (۸٪) آهن ۱٫۳ میلیگرم (۱۰٪)
منیزیم ۳۸ میلیگرم (۱۰٪) منگنز ۰٫۵۵۳ میلیگرم (۲۸٪) فسفر ۷۶ میلیگرم
(۱۱٪) پتاسیم ۶۰۶ میلیگرم (۱۳٪)
شاهی کک مک
را که معمولا در صورت انسان به صورت لکههای قهوهای رنگ پدیدار میشود
برطرف میکند. بدین منظور باید برگ شاهی را کوبیده و در مقداری آب خیس
کرده، شبانه روزی یک مرتبه بر روی لکهها بگذارند و آنقدر ادامه دهند تا
لکهها برطرف شود.
شاهی با طبع
گرم، سرشار از املاح معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفر، آرسنیک، منگنز، مس،
ید، فسفر، روی و گوگرد، ویتامین های ث، آ، ب و ب۲ است و مانع از رشد سلول
های سرطانی (ضدسرطان) می شود.
میوه اش
خورجینک، دانه اش قرمز یا زرد و برگ هایش خوراکی، که به عنوان سبزی خوردن
مصرف می شود و کمی تند با بوی مخصوص است. تره تیزک سه گونه مختلف دارد که
عبارتند از حرف بابلی ، تره تیزک اصلی و شاهی که دانه اش قرمز و ریز و تخم
آن را برای تهیه کوزه سبزی هفت سین عید مصرف می کنند.
مصرف چکیده
تره تیزک علاوه بر معالجه امراض تنفسی، کرم کش است. شاهی برای افراد کم خون
و مبتلایان به آسم فوق العاده است. اشتها آور، نیروبخش، تصفیه کننده خون،
مدر بول و مدر شیر و محرک جماع، مولد منی و ادرار آور است و سنگینی معده را
برطرف می کند. برای کبد مفید و مصرف آن برای افرادی که سنگ و شن کلیه و
مثانه دارند یا درد گوش گرفته اند، توصیه شده است.
جویدن برگ
های شاهی تازه لثه را محکم می کند و آنها را سالم نگه می دارد و در امراض
قند و پوست مفید است. شاهی کک و مک را که معمولا در صورت انسان به صورت لکه
های قهوه ای ریزی پدیدار می شود، برطرف می کند، بدین منظور باید برگ شاهی
را کوبیده و بر روی لکه بگذارند و یا تخم شاهی را کوبیده و در مقداری آب
خیس کنید و روزی یک مرتبه بر روی لکه ها بمالید و تا زمان برطرف شدن لکه
ها، درمان را ادامه دهید. و برای لکه های تیره حاصل از آفتاب سوختگی و شقاق ناخن بسیار موثر است. برای برطرف کردن لکه های سفید پوست، شاهی را کوبیده و با کمی عسل مخلوط کنید و بر روی لکه ها، روزی یک مرتبه تا زمان بهبودی کامل بمالید.
شاهی انار
ترش را به انار شیرین مبدل می کند. برای این منظور باید آب شاهی را گرفته و
به دفعات مکرر مانند آب پای درخت انار ترش، چنان بریزید که مورد استفاده
ریشه قرار بگیرد. در این صورت میوه آن به انار شیرین تبدیل می شود.
شاهی از
سبزی های پرخاصیت است که هم ارزش غذایی داشته و هم برای درمان بیماری ها
کاربرد دارد. از ریشه، ساقه، برگ و تخم شاهی در طب سنتی استفاده دارویی
میشود. این سبزی مفید و پرخاصیت به دلیل کشت آسان و رشد سریع در همه مناطق
ایران روییده شده و دسترسی به آن راحت و ارزان است. تخم شاهی مزه نسبتا تند
و تلخی دارد. خواص تخم شاهی و فواید درمانی آن متعدد بوده، دارای خاصیت
چربی سوزی، تصفیه کنندگی خون، شیرافزایی، قاعدگی
آور، مقوی، نیروبخش و ادرارآور است. در ادامه این مطلب برخی از مهمترین
خواص تخم شاهی و فواید درمانی این سبزی گردآوری شده است. با ما همراه
باشید.
شاهی که با
نام تره تیک نیز معروف است، گیاهی یکساله و بومی مدیترانه شرقی میباشد. این
سبزی در همه مناطق ایران رویش داشته و در اوایل بهار در دسترس قرار
میگیرد. ارتفاع این گیاه به 20 تا 30 سانتی متر میرسد و از همه قسمتهای آن
استفاده دارویی به عمل می آید.
از تخم شاهی
در طب سنتی برای درمان بیماری ها استفاده میشود. طبع دانه یا تخم شاهی گرم
و خشک است. برخی از خواص درمانی آن به شرح زیر میباشد: استفاده از تخم
شاهی برای تسکین درد چشم مفید میباشد. از خواص تخم شاهی کمک به درمان برخی ناراحتی های دستگاه گوارش نظیر درمان اسهال به ویژه اسهال خونی و رفع سوء هاضمه میباشد. مصرف تخم شاهی باعث تقویت قوای جنسی میگردد. تخم شاهی خاصیت ملین داشته برای درمان یبوست
مفید است. متخصصان طب سنتی معتقدند مصرف تخم شاهی به دلیل طبع گرم آن،
رطوبات غلیظ بدن را از بین برده و رفع می سازد. در طب سنتی از خواص تخم
شاهی برای درمان بیماری جزام و برخی بیماری های دیگر پوستی استفاده میشود.
استفاده از تخم گیاه شاهی برای معالجه آسم و سرفه موثر است. از دیگر خواص
تخم شاهی برطرف نمودن لکه های سفید پوست و لکه های کک و مک است. به این
منظور باید تخم شاهی را کوبید و با کمی عسل مخلوط نمود و بر روی لکه ها
قرار داد. این عمل را روزی یک مرتبه تکرار کنید تا بهبودی کامل حاصل شود.
همچنین برای از بین بردن کک و مک و لکه های ریز قهوه ای رنگ پوست میتوان
برگ شاهی را کوبید و روی لکه ها گذاشت و یا تخم شاهی را کوبید و در مقداری
آب خیس نمود و یک بار در روز بر روی لکه ها گذاشت و آن قدر ادامه داد تا
لکه ها برطرف شوند. تخم شاهی به دلیل وجود ویتامین آ موجود در آن برای
درمان بیماری های چشمی مفید است. از دیگر خواص تخم شاهی و برگ آن از بین
بردن بوی بد زیر بغل است. برای این منظور باید صبح ناشتا مقداری شاهی و یا
تخم شاهی تناول کرد و چند روز متوالی تکرار نمود.
مهترین خواص
درمانی برگ شاهی عبارتند از: جویدن برگهای شاهی برای تقویت لثه ها مفید
بوده باعث استحکام لثه میگردد. برگهای سبزی شاهی حاوی مقادیر زیادی ویتامین
ها و مواد انتی اکسیدانت است و از رشد سلولهای سرطانی پیشگیری میکند. سبزی
شاهی حاوی ویتامین ث و اسید فولیک میباشد و از اینرو برای درمان کم خونی مفید است. از خواص شاهی کمک به عملکرد کلیه ها است متخصصان طب سنتی به کسانی که به سنگ کلیه و سنگ مثانه دارند مصرف سبزی شاهی را توصیه میکنند. شاهی برای درمان اختلالات مفصلی و نقرس
مفید میباشد. شاهی برای رفع ناراحتی های دستگاه تنفسی و بیماری آسم مفید
است. کسانی که برو نشیت یا آسم دارند میتوانند روزانه 60 تا 150 گرم عصاره
شاهی را مصرف نمایند. مصرف سبزی شاهی به کاهش چربی و کلسترول بد خون کمک میکند.
مصرف دانه یا تخم شاهی (تره تیزک) برای زنان باردار مضر بوده، منجر به سقط جنین میگردد. زیاده روی در مصرف شاهی و تخم ان برای روده بزرگ و مثانه ضرر دارد.